تعیّن معنایی متن در تقابل دو دیدگاه علامه طباطبایی و پل ریکور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

2 دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

چکیده

استفاده از شیوه‌های متعدد فهم متن هم در میان مفسران اسلامی و هم در میان هرمنوتیستهای مغرب زمین از دیرباز تا به امروز مورد توجه بوده است. در این پژوهش  دو دیدگاه متفاوت علامه طباطبایی و پل ریکور در تفسیر متن مورد بررسی قرارگرفته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی ست. یافته های این پژوهش نشان داده است که هر دو دانشمند در شیوه تعین معنایی یا تفسیر متن دارای مشترکات قابل توجهی از جمله متن محوری و پرهیز از تفسیر به رأی و عقیده به تفاوت میان مفهوم و مصداق، می باشند و در عین حال تقابل جدی در تفسیر متن از جمله توجه یا عدم توجه به نیت نویسنده، تکثر معنای متن و اعتبار سنجی تفاسیر، در هر دو دیدگاه خودنمایی می‌کند؛ این تقابل نشان‌دهنده تفاوت دو گفتمان در تحولات تفسیر متن در میان مفسران اسلامی و هرمنوتیستهای غربی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Determining the meaning of the text in comparison of the two views of Allameh Tabatabai and Paul Ricoeur

نویسندگان [English]

  • mohamadreza abooei mehreizi 1
  • malek mohamadzadeh 2
1 Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Islamic Azad University, Yazd, Iran
2 PhD student of Quran and Hadith Sciences, Islamic Azad University, Yazd, Iran
چکیده [English]

The use of multiple methods of understanding the text has been of interest both among Islamic commentators and among Western hermeneutists since long ago. In this research, two different views of Allameh Tabatabai and Paul Ricoeur have been examined in the interpretation of the text. The present research is descriptive-analytical. The findings of this research have shown that both scientists have significant commonalities in the way of determining the meaning or interpretation of the text, such as the central text and avoiding the interpretation without documentation and avoiding the belief that there is a difference between the concept and the example, and at the same time, there is a serious confrontation in The interpretation of the text, including paying attention or not paying attention to the author's intention, the plurality of the meaning of the text, and the validation of the interpretations, stand out in both views; This contrast shows the difference between the two discourses in the evolution of text interpretation among Islamic commentators and Western hermeneutics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allamah Tabatabaii
  • Text-centeredness
  • Ricoeur
  • Credits of Interpretations
  • Multiplicity of Interpretations
  1.  قرآن کریم

    1. ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم (بی تا): «مجموعه الرسائل الکبری»، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
    2. ایگلتون، تری (1368): «پیش درآمدی بر نظریه ادبی»، ترجمه عباس مخبر، تهران، نشر مرکز.
    3. براون، استوارت و دیگران(1382): «صد فیلسوف قرن بیستم»، ترجمه عبدالرضا سالار بهزادی، تهران، ققنوس.
    4. پوپر، کارل ریموند(1370): «منطق اکتشاف علمی»، ترجمه سید حسین کمالی، تهران، سروش.
    5. رجبی، محمود و دیگران(1387):  «نشست علمی مفهوم شناسی تفسیر قرآن به قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی»، دوفصلنامه قرآن شناخت، شماره اول، سال اول، بهار و تابستان، 205-241.
    6. ریکور، پل(1381):  «استعاره و مسئله اصلی هرمنوتیک»، ترجمه حمید بهرامی راد، فصلنامه زیبا شناخت، شماره7، نیمه دوم سال، 85-98.
    7. ریکور، پل (1373): «زندگی در دنیای متن»، ترجمه بابک احمدی، تهران، نشر مرکز.
    8. ریکور، پل (1385): «فلسفه و زبان دینی»، ترجمه سید علی حسنی، ماهنامه معرفت، سال 15، شماره 111،  50-59.
    9. ریکور، پل (1377): «هرمنوتیک مدرن»، ترجمه بابک احمدی و دیگران، تهران، نشر مرکز.
    10. طباطبایی، محمدحسین(1350): «قرآن در اسلام»، تهران، درالکتب الاسلامیه.
    11. طباطبایی، محمدحسین (1360): «مباحثی در وحی و قرآن»، تهران، بنیاد علوم اسلامی.
    12. طباطبایی، محمدحسین (1417): «المیزان فی تفسیر القرآن»، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزه علمیه قم.
    13. کلینی، محمد بن یعقوب(1388ق): «الکافی»، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
    14. مجلسی، محمدباقر(1404):  «بحار الانوار»، بیروت، موسسه الوفاء.
    15. مظفر، محمدرضا(1370): «اصول الفقه»، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
    16. نقی‌زاده، حسن(1384): «جایگاه قرآن کریم در فرایند استنباط فقهی»، مشهد، دانش شرقی.
    17. Chalmers, Alan Francis (1999): "What is this is called science", Cambridge, Hackett Publishing Company, Inc.
    18. Hirsch, E. D (1967): "Validity in interpretation", New Haven and London, Yale University Press.
    19. Ricoeur, paul, (1991): "From Text to Action: Essays in Hermeneutics", translated by Kathleen Blamey and John B. Thompson, Evanston, Northwestern University Press.
    20. Ricoeur, paul (1989): "The Conflict of Interpretations: Essays in Hermeneutics", Edited by Don Ihde, New York, Continuun London.
    21. Ricoeur, paul (1988): "Time and Narrative", translated by Kathleen Blamy and David Rellauer, the University of Chicago Press.