دیدگاه تفسیری متفکران زن معاصر پیرامون آیات خلقت، برابری، روابط ازدواج(رویکردها، ادله، بررسی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده اصول الدین، تهران، ایران

2 استاد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری الهیات، دانشکده اصول الدین، تهران، ایران

چکیده

با توجه به اینکه چگونگی تفسیر قرآن پیرامون موضوع جنس و جنسیت و آثار آن به ویژه در عصر حاضر در جوامع اسلامی و در جامعه جهانی از اهمیت بسزایی برخوردار است، طرح دیدگاه زنان در درک دقیق­تر از این مقوله ضروری بوده و بایسته‌است تفاسیر آیات مرتبط با زنان، با حضور زنان بر اساس منابع معتبر اسلامی با هدف دستیابی به سعادت انسانی، بازنگری شود. تفسیر آیات با این رویکرد در راستای ارتقای وضعیت زنان در کشورهای اسلامی در ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و در چشم­اندازی برتر ارتقای جوامع اسلامی در عصر حاضر، تأثیرگذار خواهد بود. در مقاله حاضر رویکردهایی از بعض زنان متفکر مانند رویکرد هرمنوتیک، همچنین دلایل آنها در اثبات اصل برابری در قرآن و دریافتشان از مباحث مرتبط با ازدواج به روش توصیفی- تحلیلی طرح گردیده و با نگاهی دوباره به آیات قرآن و منابع تفسیری مورد بررسی قرار گرفته‌است و ضمن ­اینکه برخی نظرات آنها را قابل اثبات با منابع معتبری مانند قرآن، روایات قطعیه، عقل و وجدان می­داند، لکن برخی آرای آنها را از این دایره مستثنی دانسته و شفاف­سازی در مبانی و مفاهیم کلیدی چون وحی و ماهیت آن، مفاهیمی چون تکثرگرایی، وجود یا عدم وجود معنای نهایی برای متن را در تفسیر آن آراء، لازم می­شمارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The interpretative view of contemporary female thinkers about the verses of creation, equality, marriage relations (approaches, evidence, review)

نویسندگان [English]

  • Maleeha Al Sadat Seyyed Reza Dolabi 1
  • majid maaref 2
  • fahimeh bani amerian 3
1 Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Usul al-Din Faculty, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
3 PhD student of theology, Qur'anic and Hadith sciences, Usul al-Din Faculty, Tehran, Iran
چکیده [English]

considering that the interpretation of the Qur'an regarding the subject of sex and gender and its effects is of great importance, especially in the present era in Islamic societies and in the world society, it is necessary and necessary to present the perspective of women in a more accurate understanding of this category. The interpretations of verses related to women should be reviewed with the presence of women based on authentic Islamic sources with the aim of achieving human happiness.
The interpretation of the verses with this approach will be effective in improving the status of women in Islamic countries in social, political and cultural dimensions and in the superior vision of improving Islamic societies in the present era. In this article, the approaches of some women thinkers, such as the hermeneutic approach, as well as their reasons for proving the principle of equality in the Qur'an and their understanding of the issues related to marriage, have been proposed in a descriptive-analytical way, and have been examined by looking again at the verses of the Qur'an and interpretive sources.
And while he considers some of their opinions to be provable with reliable sources such as the Qur'an, certain traditions, reason and conscience, but some of their opinions are excluded from this circle and clarification on key concepts and concepts such as revelation and its nature concepts such as pluralism, the presence or absence of the final meaning for the text, are necessary in the interpretation of those opinions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran"
  • thinking women"
  • creation"
  • equality"
  • marriage"
  • "
  • divorce"

مراجع

  1. منابع فارسی

    1. قرآن کریم، (ترجمه‌الهی قمشه­ای و مکارم شیرازی)
    2. ابن منظور(1408): «لسان العرب»، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی، الطبعة الأولی.
    3. ابوحیان، محمد بن یوسف(1420): «البحر المحیط فى التفسیر»، بیروت: دارالفکر. چاپ اول
    4. افسرالدین، اسما (2015): «مسائل معاصر اسلام»، انتشارات دانشگاه ادینبرو، از http://www.faratab.com/news/ کد خبر: 2188.تاریخ انتشار: 13 خرداد 1395.
    5. امین، نصرت‏بیگم (بی­تا): «تفسیر مخزن­العرفان در علوم قرآن»، ]بی نا [، [بى جا] - [بى جا]. چاپ اول
    6.  بحرانى، هاشم بن سلیمان (1415): «البرهان فی تفسیر القرآن»، قم: موسسة البعثة، قسم الدراسات الإسلامیة. چاپ اول.
    7. تقدیسی، محمد مهدی (1389): «بررسی شبهات در مورد کرامت زنان در قرآن از منظر مفسران معاصر»، پژوهشنامة علوم و معارف قرآن کریم، سال اول، شمارة 6. ص 95 تا 120.
    8. جعفری، محمد تقی(1361): «ترجمه و تفسیر نهج البلاغه»، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    9. جوادی­آملی، عبد الله (1402): «زن در آینه جلال و جمال»، تحقیق: محمود لطیفی، ویرایش: سعید بندعلی، قم: نشر اسراء، چاپ سی و پنجم.
    10. داور پناه، ابوالفضل (1366): «انوار العرفان فی تفسیر القرآن»، تهران: کتابخانه صدر. چاپ اول.
    11. رضا، محمد رشید (1414ق): «تفسیرالقرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار»، بیروت: دارالمعرفة، چاپ اول.
    12. الزمخشری (1407): «الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه»، مصحح: حسین احمد، مصطفى، بیروت: دارالکتاب العربی‏. چاپ سوم.
    13. صفی پوری، عبد الرحیم ب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ک‍ری‍م (1388): «منتهی­الأرب فی لغه‌العرب»، تهران: دانشگاه تهران. مؤسسه انتشارات‏‫‏.
    14. طباطبایى، محمدحسین (1390ق): «المیزان فی تفسیر القرآن»، بیروت: موسسة الاعلمی للمطبوعات. چاپ دوم.
    15. فخر رازی (1420): «التفسیر الکبیر»، بیروت: دار احیاء تراث العربی. چاپ سوم.
    16. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (1415): «القاموس المحیط»، بیروت: دارالکتب العلمیة.
    17. قطب، سید (1425): «فی ظلال القرآن»، بیروت: دارالشروق، چاپ سی و پنج.
    18. مراغى، احمد مصطفى (بی تا): «تفسیر المراغى»، بیروت: دار الفکر، چاپ اول.
    19. مکارم شیرازی، ناصر(1371): «تفسیر نمونه»، تهران: دارالکتب الاسلامیه. چاپ دهم.

    منابع انگلیسی

    1. The Holy Bible
    2. Ali, K. (2006): Sexual ethics and Islam: Feminist reflections on Qur'an, Hadith, and jurisprudence. Oxford: Oneworld Publications.
    3. Barlas, Asma(2002): Believing Women in Islam: Unreading Patriarchal Interpretations of the Qur’an, Austin.
    4. Hassan, R. (1991): Muslim women and post-patriarchal Islam. In Cooey, P. M., Eakin, W. R., & McDaniel, J. B. (eds). After patriarchy: feminist transformations of the world religions. New York: Orbis Books.
    5. Hassan, Riffat (1999): Feminism in Islam.’ Feminism and World Religions. Ed. Arvind Sharma and Katherine K. Young, Albany.
    6. Hatice K. Arpaguş ,The Position of Woman in the Creation : A Qur’anic Perspective, https://www.academia.edu/13239600/The_Position_of_Women_in_the_Creation_A_Quranic_Perspective_Muslima_Theology
    7. Al-Hibri, A. (1997): "Islam, Law and Custom: Redefining Muslim Women's Rights" ,American University Journal of International Law and Policy. 12 (1)
    8. al-Hibri, Azizah(2000): “An Introduction to Muslim Women’s Rights” in Windows of Faith: Muslim Women Scholar-Activists in North America, ed. Gisela Webb (Syracuse: Syracuse University Press.
    9. Al-Hibri,A(2003): “An Islamic Perspective on Domestic Violence,” Fordham International Law Journal 27 no. 1
    10. Nurmila,Nina(2012): "Qur’ān: Modern Interpretations: Indonesia." Encyclopedia of Women & Islamic Cultures. General Editor Suad Joseph. Brill, 2012. Brill Online.BRILL demo user. 26 March,
    11. https://www.academia.edu/1492095/Qur_%C4%81n_Modern_Interpretations_Indonesia_Encyclopedia_of_Women_and_Islamic_C
    12. Roded, Ruth (2006): "Women and the Quran", Encyclopaedia of the Quran 5, Jane Dammen McAuliffe, Brill, Leiden–Boston, Pages 523 to 540.

    Wadud, Amina(1999): Qur’an and Woman: Rereading the Sacred Text from a Woman’s Perspective, New York & Oxford

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 فروردین 1402
  • تاریخ بازنگری: 15 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 26 مهر 1402
  • تاریخ انتشار: 01 تیر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار