بررسی تطبیقی عصمت انبیاء قبل از بعثت از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی و فخر رازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

علوم قرآنی، دانشگاه علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی زابل، کشور ایران، استان سیستان و بلوچستان ، شهرستان زابل.

چکیده

عصمت انبیاء یکی از مسائل مهم اعتقادی و کلامی است که ضامن رسالت انبیاء و کتاب­های آسمانی محسوب می­شود. هدف اصلی از بعثت انبیاء، تبلیغ دستورات خداوند است که خدا برای انسان­ها تعیین فرموده است و نمایندگان الهی باید خودشان به دستورات خداوند پایبند باشند تا مردم به آنها اعتماد کنند. اگر چنین نمایندگانی، خود پایبند به دستورات الهی نباشند و برخلاف محتوای رسالتشان عمل کنند، مردم به گفته­هایشان اعتماد نمی­کنند. یکی از مباحث مهم پیرامون عصمت انبیاء، مصون بودن انبیاء از خطا و لغزش قبل از بعثت است که در بین علمای مذاهب مختلف اسلام، محل اختلاف بوده و نیازمند بررسی و تبیین  است. در این راستا، روش تطبیقی می­تواند به روشن شدن مساله کمک کند. در مقاله حاضر، این مسأله از منظر آیت­الله جوادی آملی و فخررازی مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر علامه جوادی آملی، پیامبران حتی قبل از بعثت، معصوم از خطا و اشتباه بودند و ادله محکم قرآنی برای ادعای خود مطرح کردند. همچنین معتقد به عصمت انبیاء در زمان رسالتشان هستند، اما نظر فخر رازی این است که انبیاء قبل از بعثت، عصمت ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A comparative study of the infallibility of the prophets before prophecy from the perspective of Ayatollah Javadi Amoli and Fakhr Razi

نویسنده [English]

  • qodsiyeh raftari
Quranic Sciences, Quranic Sciences University, Zabol Faculty of Quranic Sciences, Iran, Sistan and Baluchestan Province, Zabol city.
چکیده [English]

The infallibility of the prophets is one of the important doctrinal and theological issues that guarantees the mission of the prophets and the heavenly books. The prophets are the preachers of God's commands that God has ordained for human beings, and the divine representatives themselves must abide by God's commands so that the people can trust them. If the prophets do not adhere to the divine commands and act contrary to the content of their mission, the people will not trust what they say. One of the important issues regarding the infallibility of the prophets is the protection of the prophets from error before prophecy, which is disputed among Islamic thinkers. In this regard, comparing views can help clarify the issue. In this article, this issue has been studied from the perspective of Ayatollah Javadi Amoli and Fakhr Razi. According to Allama Javadi Amoli, the prophets were infallible even before their prophecy, and they present strong Qur'anic arguments for their claim, but Fakhr al-Razi's view is that the prophets did not have infallibility before their prophecy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • Prophets
  • Infallibility before Prophethood
  • Javadi Amoli
  • Fakhr Razi
  • Infallibility
  • Infallibility of Prophets
  1. قرآن کریم

    1. ابن ابی الحدید، فخرالدین ابوحامد ( ۱۹۶۵): «شرح نهج البلاغه»، بیروت: احیاء التراث العربی.
    2. ابن مصباح، مجاهد بن حیر( بی تا): «تفسیر مجاهد»، محقق: عبدالرحمان بن محمد السورتی، اسلام اباد: مجمع البحوث الاسلامیة.
    3. ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۰): «لسان العرب»، بیروت: صادر.
    4. ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد بن ادریس (۱۴۱۹): «تفسیر القرآن العظیم»، بیروت: دارالفکر.
    5. اعدادی خراسانی، مرتضی (۱۳۹۰): «عصمت انبیاء»، نشریه سفینه، سال هشتم، شماره ۳۱ ، ص27.
    6. بستانی، فواد افرام (۱۳۷۵): «فرهنگ ابجدی الفبایی»، مترجم: رضا مهیار، تهران: ناشر اسلامی.
    7. بغدادی، عبدالقاهر (۱۴۱۷): «اصول الدین»، بیروت: دارالفکر الطباعة والنشر والتوزیع.
    8. پارسا، علیرضا، پریمی،علی (۱۳۹۴): «گستره عصمت انبیاء از دیدگاه فخر رازی»، نشریه پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت): سال سیزدهم، شماره دوم، ص۵۲.
    9. جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۱): «وحی و نبوت در قرآن»، قم: مرکز نشر اسراء.
    10. جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۱): «تفسیر موضوعی قرآن کریم، وحی و نبوت در قرآن»، قم: مرکز نشر اسراء، چاپ اول.
    11. جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۷): «تفسیر تسنیم»، محقق: محمود صادقی، قم: اسراء.
    12. جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۸): «ادب فنای مقربان»، قم: مرکز نشر اسراء.
    13. جوهری، اسماعیل بن عماد (۱۴۰۷): «تاج الغة و صحاح العربیة»، بیروت: کتاب دارالعلم العالمین.
    14. راغب اصفهانی، ابی القاسم حسین بن محمد (۱۳۷۴): «ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قران»، مترجم: غلامرضا خسروی حسینی، تهران: مرتضوی.
    15. رحیم اف، افضل الدین(1389): «بررسی مسأله عصمت انبیاء از دیدگاه شیخ طوسی و فخرالدین رازی»، پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، سال نهم، شماره ۳۲ ، ص74.
    16. سید مرتضی، نصیرالدین (۱۴۰۵): «رسائل»، تحقیق: سید احمد رجایی، قم: دارالقرآن.
    17. شهرستانی، محمد علی حسینی (۱۳۶۹): «ترجمه باب حادی عشر»، تهران: دانش پرور.
    18. شیخ مفید، محمد بن نعمان ( ۱۴۱۴): «الکنت الاعتقادیه»، بیروت: دارالمفید الطباعة والنشر والتوزیع.
    19. طبرسی، فضل بن حسن (۱۹۸۸): «مجمع البیان»، چاپ ۸ ، قم: مطبة امیر.
    20. طبری، محمد بن جریر ( ۱۴۱۲): «تفسیر جامع البیان»، بیروت: دارالمعرفة.
    21. طوسی، محمد بن حسن (بی تا): «التبیان فی تفسیر القرآن»، بیروت: دارالحیاء التراث العربی.
    22. علامه حلی، جمال الدین (۱۳۷۱): «باب حادی عشر»، قم: دفتر نشر نوید اسلام.
    23. فاضل مقداد، مقدادبن عبدالله (۱۴۰۵): «ارشاد الطالبین إلی نهج المسترشدین»، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی.
    24. فخر رازی، محمد بن عمر(۱۳۷۵): «مفاتیح الغیب المشهور بالتفسیر الکبیر»، مترجم: علی اصغر حلبی، تهران: اساطیر.
    25. فخر رازی، محمد بن عمر (۱۳۵۳): «الاربعین فی اصول الدین»، حیدر اباد: مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانیة.
    26. فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۰۹): «عصمت الانبیا،»، بیروت: دارالکتب الاسلامیه.
    27. فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰) : «مفاتیح الغیب»، بیروت: دارالحیاٱالتراث العربی.
    28. فخر رازی، محمد بن عمر (۱۳۴۲): «البراهین فی علم الکلام»، تصحیص و نگارش محمد باقر سبزواری، تهران: دانشگاه تهران.
    29. فخر رازی، محمد بن عمر (۲۰۰۰م): «المطالب العالیه»، بیروت: دارالکتب العلمیة.
    30. فخر رازی، محمد بن عمر (۱۹۹۱): «محصل الافکار»، بیروت: دارالفکر اللبنانیه.
    31. قرشی بنابی، علی اکبر(۱۳۷۱) : «قاموس قرآن»، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
    32. قمی،علی بن ابراهیم(۱۴۰۴): «تفسیر قمی»، قم: موسسه دارالکتب.
    33. کریمی، مصطفی، رضایی، فاطمه(۱۳۹۷): «اثبات عصمت قبل از بعثت نبی اکرم ص در قرآن کریم با تطبیق دیدگاه شیعه»، مجله رهیافت فرهنگی دینی، سال اول، شماره سوم، ص23.
    34. مجلسی، محمد باقر(۱۴۰۳): «بحارالانوار»، بیروت: دارالحیاء التراث العربی.