بررسی تطبیقی ساختار و عناصر رِوایی قصه آدم و شیطان در دو سوره ص و طه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

10.22034/csq.2024.315041.1163

چکیده

قصه‌‌های قرآن کریم ساختار هندسی عالی، هنری منحصر به فردی دارد و از عناصر روایی به نحو فوق العاده‌ای در جهت اهداف هدایتی و تربیتی‌اش بهره برده است. قصه‌های قرآن از منظرهای مختلف اعم از ادبی، هنری، بلاغی، تاریخی و... قابل مطالعه و حائز اهمیت است. مقاله حاضر در صدد است با روش توصیفی و تطبیقی، به تحلیل ساختار و محتوا و عناصر روایی قصه آدم و شیطان در دو سوره ص و طه ـ که نخستین سوره مشتمل بر این قصه در ترتیب نزول هستند ـ پرداخته و ارتباط طرح این قصه در دو سوره یاد شده را از منظر ادبی با غرض اصلی هر یک از این‌دو سوره واکاوی کند. از رهگذر این توصیف و مقایسه، به دست آمد که اولا تجمیع عناصر روایی این دو قصه، از سوره ص به طه روایت تاریخی‌ مسلسلی از داستان آدم و شیطان را گزارش می‌کند، ثانیا در هر یک از دو قصه علاوه بر وجود عناصر مشترک و مشابه، عناصر متمایزی منطبق با اغراض ادبی دو سوره ص و طه وجود دارد که به هر یک از دو قصه هویت مستقل داده و از نظر هنری قرآن را از هرگونه تکرار در قصه مبرا می‌دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

بررسی تطبیقی ساختار و عناصر رِوایی قصه آدم و شیطان در دو سوره ص و طه

نویسنده [English]

  • sayyed mahmood tayyeb hsoseini
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
چکیده [English]

قصه‌‌های قرآن کریم ساختار هندسی عالی، هنری منحصر به فردی دارد و از عناصر روایی به نحو فوق العاده‌ای در جهت اهداف هدایتی و تربیتی‌اش بهره برده است. قصه‌های قرآن از منظرهای مختلف اعم از ادبی، هنری، بلاغی، تاریخی و... قابل مطالعه و حائز اهمیت است. مقاله حاضر در صدد است با روش توصیفی و تطبیقی، به تحلیل ساختار و محتوا و عناصر روایی قصه آدم و شیطان در دو سوره ص و طه ـ که نخستین سوره مشتمل بر این قصه در ترتیب نزول هستند ـ پرداخته و ارتباط طرح این قصه در دو سوره یاد شده را از منظر ادبی با غرض اصلی هر یک از این‌دو سوره واکاوی کند. از رهگذر این توصیف و مقایسه، به دست آمد که اولا تجمیع عناصر روایی این دو قصه، از سوره ص به طه روایت تاریخی‌ مسلسلی از داستان آدم و شیطان را گزارش می‌کند، ثانیا در هر یک از دو قصه علاوه بر وجود عناصر مشترک و مشابه، عناصر متمایزی منطبق با اغراض ادبی دو سوره ص و طه وجود دارد که به هر یک از دو قصه هویت مستقل داده و از نظر هنری قرآن را از هرگونه تکرار در قصه مبرا می‌دارد.

کلیدواژه‌ها [English]

  • تفسیر تطبیقی
  • مطالعه تطبیقی
  • قصه آدم
  • سوره ص
  • سوره طه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 21 فروردین 1403
  • تاریخ دریافت: 23 آبان 1400
  • تاریخ بازنگری: 11 اردیبهشت 1403
  • تاریخ پذیرش: 05 آذر 1400
  • تاریخ انتشار: 21 فروردین 1403