بررسی تطبیقی آرای تفسیری تسنیم و التهمید در اعجاز قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه الزهرا، تهران.

2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تهران، ایران

چکیده

یکی از مباحث مهم قرآنی، موضوع اعجاز است. از آنجا که تبیین تفسیر مفسران از اعجاز قرآن، وجه جاودانگی و تحریف‌ناپذیری قرآن کریم را تقویت می‌کند؛ انجام چنین پژوهش­هایی ضرورت می­یابد. مفسران درباره ویژگی­ها و ابعاد اعجاز قرآن اختلاف­نظرهایی دارند؛ براین اساس، پژوهش حاضر با روش تحلیلی- تطبیقی به بررسی تطبیقی اندیشه‌های دو مفسر بزرگ شیعی؛ آیت­الله جوادی آملی و آیت­الله معرفت در باب اعجاز پرداخته و عهده‌دار پاسخ به این سؤال است که چه نقاط افتراق و تفاوتی بین آرای دو مفسر یادشده در زمینه‌ی اعجاز قرآن وجود دارد؟ بررسی آرای این دو اندیشمند نشان می‌دهد که هر دو مفسر، لفظ و محتوای آیات را خارق‌العاده برمی­شمرند؛ اما مهم­ترین وجه افتراق دیدگاه دو اندیشمند در ذات اعجاز قرآن است که آیت‌­الله جوادی­آملی، ذات اعجاز قرآن را در محتوا و آیت­الله معرفت، اصل اعجاز قرآن را اعجاز بیانی می­داند. ابعاد اعجاز قرآن از نگاه آقای جوادی­آملی شامل: اعجاز در بلاغت، محتوا، هماهنگی آیات با یکدیگر، اعجاز غیبی و علمی و تشریعی است. آقای معرفت، اعجاز قرآن را در سه بعد؛ اعجاز بیانی، علمی و تشریعی مطرح کرده­­اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative review of the interpretative opinions of Tasnim and Al-Tamhid in the miracle of the Holy Qur'an

نویسندگان [English]

  • Zahra Darvish 1
  • tahere tabatabaei 2
1 Ph.D. student of Qur'anic and Hadith Sciences, Al-Zahra University, Tehran
2 Assistant Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, University of Holy Quran Sciences and Education, Tehran, Iran.
چکیده [English]

One of the important Qur'anic issues is the subject of miracle. Since the explanation of the commentators' interpretation of the miracles of the Qur'an strengthens the immortality and incorruptibility of the Holy Qur'an; It is necessary to carry out such research. Commentators have different opinions about the characteristics and dimensions of the miracles of the Qur'an; Based on this, the present research, with analytical-comparative method, compares the thoughts of two great Shiite commentators; Ayatollah Javadi Amoli and Ayatollah Marafat have discussed about miracles and are responsible for answering the question, what are the points of difference between the opinions of the two commentators regarding the miracles of the Qur'an? Examining the opinions of these two thinkers shows that both commentators consider the wording and content of the verses extraordinary; But the most important point of difference between the views of the two thinkers is the essence of the miracles of the Qur'an. Ayatollah Javadi-Amoli considers the essence of the miracles of the Qur'an to be in the content, and Ayatollah Marafet considers the essence of the miracles of the Qur'an to be the miracles of expression. According to Mr. Javadi Amoli, the dimensions of the miracles of the Quran include: miracles in rhetoric, content, harmony of verses with each other, occult, scientific and legal miracles. Mr. Marafet has presented the miracles of the Quran in three dimensions: expressive, scientific and legislative miracles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interpretation
  • miracle
  • Qur'an
  • comparative
  • interpretation of Tasnim
  • Al-Tamhid
  1. قرآن کریم

    1. ابن بابویه، محمد بن علی (1403): «معانی الاخبار» قم: دفتر انتشارات جامعه مدرسین، چاپ اول.
    2. ابن عطیه اندلسی، عبدالحق (1422): «المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز» بیروت: دار الکتب العلمیه، چاپ اول.
    3. باقلانی، ابوبکر محمد بن الطیب (1421): «اعجاز القرآن» بیروت: دار الکتب العلمیه، چاپ اول.
    4. جوادی آملی، عبدالله (1389): «تفسیر تسنیم ج2» قم: انتشارات اسراء، چاپ ششم.
    5. جوادی آملی، عبدالله (1389): «تفسیر تسنیم ج19» قم: انتشارات اسراء، چاپ دوم.
    6. جوادی آملی، عبدالله (1388): «قرآن در قرآن» قم: انتشارات اسراء، چاپ هشتم.
    7. جوادی آملی، عبدالله (1389): «نزاهت قرآن از تحریف» قم: انتشارات اسراء، چاپ چهارم.
    8. جوادی آملی، عبدالله 1384): «وحی و نبوت در قرآن» قم: انتشارات اسراء، چاپ دوم.
    9. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1421): «المفردات فی غریب القرآن» بیروت: دار العلم، چاپ اول.
    10. رازی، ابو عبدالله فخر الدین (1420): «مفاتیح الغیب» بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ اول.
    11. زرکشی، محمد بن عبدالله (1410): «البرهان فی علوم القرآن» بیروت: انتشارات دارالمعرفه، چاپ اول.
    12. زمخشری، محمود (1407): «کشاف عن حقائق غوامض التنزیل» بیروت: دار الکتاب العربی.
    13. سید قطب، ابراهیم بن شاذلی (1415): «التصویر الفنی فی القرآن» بیروت: دار الشروق، چاپ اول.
    14. طوسی، محمد بن حسن (بی­تا): «التبیان فی تفسیر القرآن» بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    15. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417): «المیزان فی تفسیر القرآن» قم: دفتر انتشارات جامعه مدرسین، چاپ اول.
    16. طبرسی، فضل بن حسن (1372): «مجمع البیان فی تفسیر القرآن» تهران: انتشارات ناصرخسرو، چاپ سوم.
    17. معرفت، محمدهادی (1415): «التمهید فی علوم القرآن» قم: مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ دوم.
    18. معرفت، محمدهادی (1381): «علوم قرآنی» قم: مؤسسه فرهنگی التمهید، چاپ چهارم.
    19. مرکز فرهنگ و معارف قرآن (1382): «دائره المعارف قرآن کریم (جلد سوم)»، قم: بوستان کتاب، چاپ اول.
    20. وبگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، زندگی‌نامه آیت‌الله جوادی آملی، https://www.jameehmodarresin.org/azae- jameeh/azae- kononi/88-javadi-amoli-abdollah/،27/5/1399
    21. عبدالله-جوادی-آملی/ https://fa.wikishia.net/view، 3/4/1400
    22. محمدهادی- معرفت/ https://fa.wikishia.net/view، 3/4/1400
    23. http://www.maerefat.com/2015-04-09-05-36-34.html ، 3/4/1400