تاثیر عطریات بر ارتقای سلامت معنوی با تأکید بر دو رویکرد دینی و غیردینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی مثبت‌گرا، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، اصفهان، ایران

2 استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، اصفهان، ایران.

چکیده

عطریات با محبوبیتی جهانی، در سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی، مفید اند تاجائی­که رایحه­درمانی به­عنوان طب مکمل و یکی از شاخه­های علوم پزشکی، پذیرفته شده است. از طرفی مفهوم کلی معنویت نیز مقبولیتی جهانی دارد، لکن ظرافت، گستردگی و اختلاف­ نظرهای دانشمندان در مفهوم معنویت، موجب اختلاف در مفاهیم و تعاریف سلامت معنوی گردیده است. کاوش­ها برای رسیدن به مفهوم و تعریفی جامع و راهکارهای ارتقای آن ادامه دارد. مسأله و هدف این تحقیق، بررسی تأثیر عطریات بر ارتقای سلامت معنوی بوده و به­روش کتابخانه­ای و شیوه توصیفی، تحلیلی انجام پذیرفت. یافته­ها حاکی است عطریات در تلطیف روح و روان دارای اثرات مثبت بوده و در اتقای سلامت معنوی تأثیر بسزایی دارند. سلامت معنوی در دو رویکرد دینی و غیردینی قابل بررسی است. در سلامت معنوی دینی، که یکی از مبانی اصلی آن ارتباط با خدا است، روح انسان با برقراری ارتباط با پروردگار، تدریجاً به آرامش و کمالات عالی می­رسد. در سلامت معنوی غیردینی، استفاده از عطریات، می­تواند یکی از وجوه آرامش درونی باشد. نتیجه­ آن­که عطریات باعث تمهید و تقویت سلامت معنوی به طور عام، در سه ساحت ذهن، هیجان و رفتار هستند. عطریات از آن جهت که در عبادات و ارتباط با خدا روح را تلطیف می­کنند، موجب کمال نفس و ارتقای سلامت معنوی می­شوند. از نگاه غیر دینی نیز، عطر چون موجب طراوت و شادابی روان است، موثر در معنویت به معنای عام خواهد بود. لکن در سلامت معنوی دینی، به­خاطر اهمیت ارتباط با خدا (مبدأ) و توجه به آخرت (معاد)، نقش بیشتری ایفا می­کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of perfumes on promoting spiritual health with emphasis on both religious and non-religious approaches

نویسندگان [English]

  • marzieh abdolkarimi 1
  • habib allah usofi 2
1 Graduate of Positive Psychology, Kashan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Islamic Education, Kashan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Perfumes with global popularity are beneficial in physical, mental and social health to the extent that aromatherapy has been accepted as a complementary medicine and one of the branches of medical sciences. On the other hand, the general concept of spirituality is also universally accepted; however, the delicacy, breadth, and differences of opinion of scientists in the concept of spirituality have led to differences in the concepts and definitions of spiritual health. The purpose of this study was to investigate the effect of perfumes on promoting spiritual health and was done by library method and descriptive-analytical method. Findings indicate that perfumes have positive effects on improving the soul and psyche and have a great effect on promoting spiritual health. Spiritual health can be examined in both religious and non-religious approaches. In religious spiritual health, one of the main foundations of which is communication with God, the human soul gradually attains great peace and perfection by communicating with God. In secular spiritual health, the human psyche is calmed by perfumes. The result is that perfumes prepare and strengthen spiritual health in general, in three areas of mind, emotion and behavior. Perfumes, because they soften . the soul in worship and communication with God, promote the perfection of the soul and promote spiritual health. From a non-religious point of view, perfume because it causes freshness and mental freshness; It will be effective in spirituality in the general sense. However, it plays a greater role in religious spiritual health due to the importance of communication with God (origin) and attention to the Hereafter (resurrection).

کلیدواژه‌ها [English]

  • health
  • mental
  • spirituality
  • perfume
  • spiritual health
  1. ابن بابویه، محمد بن على، (1406ق)‏، «من لایحضره الفقیه»، ترجمه على­اکبر غفارى، محمدجواد غفارى و صدر بلاغى، تهران: انتشارات صدوق، چاپ اول.
  2. ابن منظور، محمدبن مکرم، (1414ق)،« لسان العرب»، بیروت: انتشارات دار الفکر- دار الصادر، چاپ سوم.
  3. اسماعیلی، زیبا، (1397)، «نقش تداعی معانی بر خلاقیتهای زبانی اسیر شهرستانی (با تکیه بر فنون بدیعی)»، فصلنامه سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، دوره 11، شماره 1، 23-41.
  4. امیدواری، سپیده، (1387)، «سلامت معنوی مفاهیم و چالشها»، فصلنامه پژوهشهای میان رشته ای قرآنی، دوره 1، شماره 1، 17-5.
  5. بخردی، رضا و خیاط کاشانی، مریم، (1385)، «کاربردهای درمانی اسانسهای گیاهی»، کاشان: انتشارات مرسل، چاپ اول.
  6. بستانی، فؤاد افرام، (1375)، «فرهنگ ابجدی»، ترجمةرضا مهیار. ، تهران: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم.
  7. ترابی، ابوطالب و رمضانی تمیجانی، صدیقه، (1395)، «گونه­شناسی معنویت گرایان جدید»، فصلنامه راهبرد فرهنگ، دوره 9، شماره 35، 204-233.
  8. توفیقی، حسین، (1379)، «کتاب عهد مشایخ دوازده گانه»، هفت آسمان، دوره 2، شماره 8، 31-96
  9. حسینی زبیدی، محمد مرتضى، (1414ق)، «‏تاج العروس من جواهر القاموس»، بیروت: انتشارات دارالفکر، چاپ اول.
  10. دماری، بهزاد، (1388)، «سلامت معنوی»، تهران: انتشارات طب و جامعه، چاپ اول.
  11. دهخدا، علی‌اکبر، (1385)، «لغت‌نامة دهخدا»، تهران: دانشگاه تهران، چاپ چهارم.
  12. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412ق)، «مفردات الفاظ القرآن»، بیروت: دار القلم- دار الشامیه، چاپ اول.
  13. سام آرام، عزت الله، هزار جریبی، جعفر، فداکار، محمدمهدی، کرمی، محمدتقی، شمسایی، محمدمهدی، (1392)، «سلامت معنوی؛ چارچوب، محدوده و مؤلفه های مبتنی بر آموزه های اسلام». فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 5، شماره 14، 1-26.
  14. سیروس فرد، مطهره، معروفی، مریم، معینی، مهین، سموعی، فرنگیس، حیدری، محمد مسعود، (1393)، «بررسی تاثیر رایحه درمانی با گیاهان شمعدانی معطر بر شدت درد بعد از عمل جراحی کودکان بستری: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده»، مجله بالینی پرستاری و مامایی، دوره 3، شماره 2، 67- 76.
  15. صادقی عسکری، محبوبه، نظری، علی، (اردیبهشت 1396)، «ارزیابی تطبیقی طراحی و پوشش از نظر ادیان الهی و وضعیت آن در قرن معاصر»، کنفرانس پژوهشهای نوین ایران و جهان در مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم انسانی.
  16. طبرسى، حسن بن فضل،‏ (1412ق)، «مکارم الأخلاق»، قم: انتشارات الشریف الرضى، چاپ چهارم.
  17. عزیزی، فریدون و همکاران، (1393)، سلامت معنوی: چیستی، چرایی و چگونگی، ، تهران: حقوقی، چاپ اول.
  18. عزیزی، فریدون، (1397)، «سلامت معنوی»، تهران: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی‌درمانی شهید بهشتی، چاپ اول.
  19. فراهیدى، خلیل بن أحمد، (1409ق)، «کتاب العین»، قم: انتشارات هجرت، چاپ دوم.
  20. فیضی پور قجلو، حجت، علیلو، مجید محمود، جوانمرد، غلامحسین، (آذر 1390)، «بررسی نقش رایحه ها (رایحه درمانی)، برسیستم شناختی در افزایش دقت، تمرکز و حافظه»، اولین همایش ملی یافته های علوم شناختی در تعلیم و تربیت.
  21. کامرانی ماسوله، فرهاد، نظری، محبوبه، صاحب الزمانی، محمد، امین، غلامرضا، فرج زاده، محمد، (1395)، «تاثیررایحه درمانی با اسانس لیموترش بر اضطراب بعد از عمل جراحی ارتوپد»، مجله پژوهش توانبخشی در پرستاری، دوره 2، شماره 4، 27-31.
  22. کلینی، محمد بن یعقوب، (1363)، «گزیده کافی»، ترجمه محمدباقر بهبودی، تهران: مرکز انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ اول،.‏
  23. کلینی، محمد بن یعقوب، (1407ق)، «الکافی»، تهران: نشر دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم.
  24. کبیر مدنی شیرازی، سید على خان بن احمد، (1384)، «طراز الاول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعول‏»، مشهد: موسسه آل بیت لاحیاء التراث، چاپ اول.
  25. مجلسی، محمدباقر، (1423ق)، «زاد المعاد- مفتاح الجنان»، بیروت: موسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ اول.
  26. محمد الأزهری الهروی، أبو منصور، (2001م)، «تهذیب اللغة»، بیروت: انتشارات دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول.
  27. مصباح یزدی، علی، (1389)، «واکاوی مفهومی معنویت، «جستاری در سلامت معنوی»، فصلنامه اخلاق پزشکی، دوره 4، شماره14، 24-39.
  28. مصباح یزدی، مجتبی، (1392)، «سلامت معنوی از دیدگاه اسلام»، تهران: انتشارات حقوقی، چاپ اول.
  29. مهر محمدی، مجید. (1387). «نیایش و نماز براساس رویکرد رفتاری نگر». دو فصلنامه مطالعات اجتماعی و روان شناسی، دوره1، شماره 2، 93- 116.
  30. نجفی،زهرا، تقربی،زهرا و شهریاری کله مسیحی، محمد، (1393)، «تاثیر رایحه درمانی با اسطوخودوس بر کیفیت خواب بیماران تحت همودیالیز»، فیض، دوره 18، شماره 2، 145-150.
  31. ویر،کالیستوس و بخشنده، حمید. (1385). «مسیحیت شرقی؛ تحولات تاریخی»، هفت آسمان. دوره 4، شماره 20، 114-139.
  32. یادگاری، محمد، محمودی شن، غلامرضا، وکیلی، محمد علی، فاضل، عبدالرضا و کامکار، محمد زمان، (1396). «اثر استنشاق اسانس گل یاس بر سطح برخی پارامترهای فیزیولوژیک در بیماران قبل از عمل لاپاراتومی در بخش های جراحی عمومی»، مجله حکیم سید اسماعیل جرجانی، دوره 5، شماره 1، 32-41.
  33. یوسفی، حبیب اله، (1399)، «مبانی و شاخص های سلامت معنوی از منظر قرآن و نقد ماده گرایی»، کاشان: پیام امین، چاپ اول.
  34. یوسفی، حبیب اله، عبدالکریمی نطنزی، مرضیه، (1399الف)، «پیامدهای سلامت معنوی بر دفع اضطراب مرگ»، فرهنگ و ارتقاء سلامت فرهنگستان علوم پزشکی، دوره 4، شماره3، 281-288.
  35. یوسفی، حبیب اله، عبدالکریمی نطنزی، مرضیه، (1399ب)، «تأثیر اعتقاد به نظام احسن بر سلامت معنوی»، فرهنگ و ارتقاء سلامت فرهنگستان علوم پزشکی، دوره 2، شماره3، 139-145.
  36. یوسفی، حبیب اله، عبدالکریمی نطنزی، مرضیه، نسائی برزکی، حسین، (1398)، «بررسی رابطه میزان پایبندی به نماز و مرتبه سلامت معنوی». فصلنامه فیض، دوره 23، شماره 7، 735-740.
  37. یوسفی، حبیب اله؛ عبدالکریمی نطنزی، مرضیه، (1398)، «بازتاب اعتقاد به نظام احسن در ارتقاء سلامت معنوی و تعالی معرفتی». فصلنامه امامیه، دوره6، شماره 10، 250-265.