TY - JOUR ID - 150059 TI - بررسی انتقادی ادله قرآنی جسمانیت نفس (با محوریت دیدگاه اندیشوران ظاهرگرا و عقل‌گرا) JO - مطالعات تفسیر تطبیقی JA - CSQ LA - fa SN - 2476-5317 AU - قدردان قراملکی, علی AD - دانش آموخته مقطع دکترای رشته کلام اسلامی (عضو انجمن کلام اسلامی)، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 6 IS - 2 SP - 138 EP - 161 KW - ظاهرگرایان KW - عقل گرایان KW - جسمانیت نفس KW - تجرد نفس KW - آیات جسمانیت نفس KW - جسم لطیف KW - معاد جسمانی DO - N2 - کیفیت و نحوه وجودی نفس از مهم­ترین مسائل انسان شناسی است که بیشتر اهل حدیث، متکلمان نقل­گرا و ظاهرگرایان با تکیه بر آیات و روایت به جسمانیت نفس معتقد هستند. در مقابل حکما و متکلمان عقل گرا نیز با عنایت به ادله نقلی بر تجرد نفس معتقد شده‌اند. هر دو طرف مدعی‌اند که ادله نقلی و به ویژه قرآن کریم همسو و موافق دیدگاه آنان است. در این تحقیق -که دارای رویکرد تطبیقی میان طرفین است- با مطالعه کتابخانه‌ای و فحص در آثار جسم انگاران نفس، آیاتی که ادعا شده بر جسمانیت نفس دلالت دارند استخراج شده است. این آیات به شش گروه «مادی بودن آفرینش انسان»، «حدوث انسان»، «مغایرت نفس با علم و عقل»، «توصیف نفس به صفات جسمانی»، «معاد جسمانی» و «فنای نفس» تحلیل شدند. سپس با روش عقلانی و تفسیر قرآن به قرآن و همچنین با عنایت و توجه به مبانی و ادله پیروان تجرد نفس، به تحلیل و بررسی انتقادی دیدگاه جسمانیت نفس پرداخته شد. هدف از انجام این تحقیق تبیین، تحلیل و ارزیابی تطبیقی و انتقادی ادله قرآنی قائلان به جسمانیت نفس در تحقیقی مستقل است تا مشخص شود این ادله دلالتی بر جسمانیت نفس ندارند. در پایان روشن شد که هیچ کدام از آیات مورد استناد ظاهرگرایان بر جسمانیت نفس، بر جسم طبیعی و مادی بودن نفس دلالت نداشته و این آیات همسو و هماهنگ با دیدگاه حدوث جسمانی نفس و بقای روحانی آن هستند و به جسم مثالی و تجرد برزخی نفس اشاره دارند. UR - https://www.olomquran.ir/article_150059.html L1 - https://www.olomquran.ir/article_150059_5f76c222754ea3f9e7235b707224a9cd.pdf ER -