بررسی تطبیقی مصداق «قوم برگزیده» به جای «مرتدان» از دیدگاه مفسران در آیه 54 مائده

یکی از مباحث حائز اهمیت قرآن کریم خبرهای غیبی و به طور خاص پیش گویی‌های آن است. اشتمال قرآن بر این گونه اخبار غیبی و پیش­گویی ها از سوی عالمان از جمله وجوه اعجاز این کتاب آسمانی قلمداد شده است. آیه 54 سوره مبارکه مائده از جمله آیاتی است که نوعی پیش­گویی در آن اظهار شده است. خداوند متعال در این آیه فرموده­اند: گروهی را به جای مرتدان مى‏آورد که آنها را دوست دارد و آنان (نیز) او را دوست دارند. تعیین مصداق گروه جدید جایگزین مرتدان که خداوند از آنها به عنوان محبوبان خود یاد کرده مسأله ای اختلافی میان مفسران شیعه و اهل تسنن از گذشته تا به امروز بوده است. بنا بر نظر مفسران شیعه، امام علی (^ع) مصداق این آیه است، اما در مقابل، مفسران اهل تسنن بر این نظرند که منظور خلیفه نخست یعنی ابوبکر است که با از دین بیرون شدگان (اصحاب رده) جنگید. حال مسأله اساسی در این باره، مطالعه و بررسی آرای مفسران قدیم و جدید اسلامی و تحلیل انتقادی و داوری در باره آنهاست. حاصل این مطالعه انتقادی آنکه اوصافى که در آیه براى افراد مؤمن مورد بحث آمده یعنى تواضع و نرمى در باره اهل ایمان و شدت و سخت گیرى بر کفار و جهاد در راه خدا با نداشتن پروا از ملامت سرزنش کنندگان موضوعاتی است که هیچ یک از عالمان و مفسران و مورخان اسلامی ـ خواه از اهل سنت خواه شیعی ـ نمى‏تواند آنها را در مورد على (^ع) انکار کند پس مصداق واقعی این آیه، امام علی (^ع) می­باشد و در آینده
می­تواند مصداق امام زمان (عج) باشد که در آینده ظهور می­کند و جهان را پر از عدل و داد می­کند.