بررسی تطبیقی یکسان‌سازی ترجمه اسم‌، فعل و حرف در ترجمه‌های معاصر قرآن‌کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

یکی از اصول بسیار مهمی که تاکنون در ترجمه‌های فارسی قرآن کریم، توجه به سزایی به آن نشده است، اصل یکسان سازی در ترجمه مشابهات است. این مشابهات به گونه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که لازم است مترجمان در ترجمه قرآن بدان توجه لازم را داشته باشند. مترجم باید برای منسجم تر شدن ترجمه، اصول یکسان سازی را رعایت نماید؛ یکسان سازی در ترجمه اسم‌های مشابه، فعل‌های مشابه، حروف مشابه، ترکیب‌ها وعبارات مشابه، جمله‌های مشابه، آیات مشابه و ساختارهای نحوی و صرفی مشابه. این مقاله برآن است تا اصول یکسان سازی و یا انسجام در ترجمه را بر اساس محورهای یاد شده در ترجمه‌های سه گانه قرآن یعنی ترجمه‌های تحت اللفظی، ترجمه‌های وفادار، و ترجمه‌های تفسیری مورد نقد وبررسی قرار دهد. شیوه کار در این مقاله توصیفی ـ تحلیلی بوده و به صورت کتابخانه‌ای به انجام رسیده است. در همین راستا، با توجه به تقسیم بندی ترجمه‌ها، به بررسی و تحلیل اصول یکسان سازی پرداخته شده، و نتایج پژوهش با استناد از شواهد ترجمه‌ها، به صورت جدول آمده است. در ادامه در بررسی کلی از بحث، نموداری در جهت فهم صحیح تر و درک بهتر از ترجمه‌های موجود ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative study of the unification of noun. Verb and word in the contemporary Persian translations of Holy Quran.

چکیده [English]

Cohesion or unification in translation is considered as one of the most important issue that should be regarded in Holy Quran translations. Similar words and sentences must be translated in a similar way. Unification in translation contains following cases: Translation of similar nouns, similar verbs, similar articles, similar phrases, similar sentences, similar holy verses and similar morphologic and syntactic structures.
According what was stated this article discuss the previous items in the literal, faithful and explanatory translations of Holly Quran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Quran
  • contemporary translations of Quran
  • methodology
  • unification and cohesion
  1. «قرآن کریم»

    1. ابن منظور، محمد بن مکرم، 1414ق، لسان العرب، بیروت، دارصادر.
    2. أرفع، سید کاظم، 1381ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، تهران: موسسه تحقیقاتی وانتشاراتی فیض کاشانی.
    3. اشرفی تبریزی، محمود، 1380ش، ترجمه قرآن، چاپ چهاردهم، تهران: انتشارات جاویدان.
    4. الافغانی، احمد سعید بن محمد، 1424ق، الموجز فی قواعد اللغه العربیه، بیروت: دارالفکر.
    5. أنصاری خوشابر، مسعود، 1377ش، ترجمه قرآن، تهران: نشر وپژوهش فرزان روز.
    6. أنصاریان، حسین، 1383ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، قم: انتشارات اسوه، چاپ اول.
    7. آیتی، عبد المحمد، 1374ش، ترجمه قرآن، چاپ چهارم، تهران: انتشارات سروش.
    8. برزی، أصغر، 1382ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، تهران: بنیاد قرآن.
    9. پاینده، ابوالقاسم، (بی‌تا)، ترجمه قرآن.
    10. دهلوی، شاه ولی الله، 1417ق، فتح الرحمن بترجمة القرآن (تحقیق عبد الغفور عبد الحق بلوچ وشیخ محمد على). الطبعة الأولی، مدینة‏ :مجمع ملک فهد لطباعةالمصحف الشریف.
    11. الراغب الأصفهانى، أبوالقاسم، 1412ق، المفردات فی غریب القرآن، المحقق: صفوان عدنان الداودی، دمشق، الدارالشامیه.
    12. رضایی­اصفهانی، محمد علی وهمکاران، 1383ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، قم: موسسه تحقیقاتی فرهنگی دار الذکر.
    13. رهنما، زین العابدین، 1346ش، ترجمه وتفسیر قرآن، تهران: انتشارات کیهان، .
    14. سیبویه، عمرو بن عثمان، 1408ق، الکتاب (تحقیق عبدالسلام محمد هارون)، قاهره: مکتبه الخانجی.
    15. شعرانی، ابوالحسن، 1374ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، تهران: انتشارات اسلامیة.
    16. صادق نوبری، عبدالمجید، 1396ق، ترجمه قرآن، چاپ اول، تهران: سازمان چاپ وانتشارات اقبال.
    17. صفارزاده، طاهره، 1380ش، ترجمه قرآن، چاپ دوم، تهران: موسسه فرهنگی جهان رایانه کوثر.
    18. صفوی، محمد رضا، 1385ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، قم: اسراء.
    19. کاویانپور، أحمد، 1378ش، ترجمه قرآن، تهران، سازمان چاپ وانتشارات اقبال، چاپ سوم‏.
    20. مجتبوی، سید جلال الدین، 1371ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، تهران: انتشارات حکمت.
    21. مشکینی، علی، 1381ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، قم: الهادی.
    22. مصباح زاده، عباس، 1380ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، تهران: سازمان انتشارات بدرقه جاویدان.
    23. معزی، محمدکاظم، 1372ش، ترجمه قرآن، چاپ اول، قم: انتشارات اسوه.
    24. مکارم شیرازی، ناصر، 1373ش، ترجمه قرآن، چاپ دوم، قم: دار القرآن الکریم.
    25. میرزا خسروانی، علیرضا، 1390ق، تفسیر خسروی، چاپ اول، تهران: انتشارات اسلامیه.
    26. نیومارک، پیتر، دوره آموزش فنون ترجمه ویژه مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد (مترجمان: دکتر منصور فهیم، سعید سبزیان)، 1382ش، تهران: رهنما.
    27. الهی قمشه ای، مهدی، 1375ش، ترجمه قرآن، چاپ هفتم، تهران: فرهنگ.